01 Jul Roedel: Overzicht van besprekingen in de media
Roedel is besproken in meerdere media in Nederland en Vlaanderen. Hieronder een kleine bloemlezing, met linkjes.
NRC Handelsblad (*****) schreef:
Van Hengels aanpak is sprankelend origineel, en het resultaat buitengewoon indrukwekkend. Zijn ambitie reikt veel verder dan het schrijven van een geschiedenis met een focus op dieren. Hij wil zélf als een hond kijken, en de mens als dier beschouwen. In zijn reportages en geschiedenissen focust hij daarom op geuren, op geluiden, alles wat de zintuigen prikkelt. Het is een experiment hoe je zo over geschiedenis zou kunnen schrijven, en alleen al het feit dat iets geheel nieuws wordt geprobeerd verdient lof. Dan is het ook nog prachtig en trefzeker geschreven, en nodigt het in zijn rijkdom haast meteen uit tot herlezing.
Emma Louise Diest (Humberto, NPO Radio 1):
“We duiken de geschiedenis van Joegoslavië in en de hond is dan de leidraad, door die geschiedenis heen. En dat geeft een heel bijzonder effect, omdat honden de omgeving op een heel andere manier waarnemen: heel puur, heel eerlijk. ... Wat hier gebeurt is dat je de geschiedenis veel heftiger, en veel intenser beleeft dan wanneer je een geschiedenisboek openslaat. Je zintuigen worden heel erg geprikkeld, waardoor je echt in de huil, de schreeuw van de hond het oorlogsverleden denkt te horen.”
Deze mengvorm van journalistiek en moderne geschiedschrijving maakt zijn boek erg levendig. Bovendien is Van Hengel een erg vlotte schrijver en verteller die de juiste balans weet te vinden tussen kleine anekdotes, eigen observaties en gedachten, en het grotere kader waarbinnen zijn verhalen passen. … En zo schrijft Van Hengel een nieuw stukje geschiedenis over het roedeldenken op de Balkan. Want het mag ondertussen duidelijk zijn dat dit geen boek is over hondenroedels alleen. De dieren zijn al eeuwenlang een belangrijke metafoor, en op de scheidslijn tussen Oost en West een zeer dankbare. De tragische dilemma’s van de twintigste, maar ook van de eenentwintigste eeuw, worden mooi gesymboliseerd door hoe we omgaan met de straathonden, hoe we naar hen kijken.
Standaard der Letteren (****) schreef:
Reizend door Ex-Joegoslavië behandelt Van Hengel alle hete hangijzers: godsdienstconflicten, fundamentalisme, de komst van vluchtelingen, het lot van de Roma, de uitgestoken hand van Rusland, Turkije, China en Saudi-Arabië. En telkens slaagt hij erin om bij de hond uit te komen. Op dat moment trekt hij huiveringwekkende conclusies.’
Historisch Nieuwsblad schreef:
Op indringende wijze beschrijft Van Hengel de rol die honden speelden tijdens de Tweede Wereldoorlog en schetst hij de ontwikkeling van het regime van maarschalk Tito via diens huisdieren, terwijl hij aan de hand van diens belangrijkste criticus toont hoe honden en wolven zijn verbonden met de mythen en legenden van Joegoslavië. ... Roedel is geen ‘doorsnee’ geschiedenisboek, maar een prachtig geschreven boek vol sfeervolle, sensitieve verhalen over een tragisch land.
Erwin de Vries van Boekhandel Godert Walter in Boekenraad (De Volkskrant):
De beste geschiedenisboeken beschikken over literaire kwaliteiten. Guido van Hengel is zo’n auteur. Vloeiend geschreven met een originele insteek: via zwerfhonden en roedels geeft hij een blik op de loop van de geschiedenis op de Balkan.
Nederlands Dagblad schreef:
Van Hengel schrijft scherp en verbindt zijn hondenblik naadloos en totaal ongekunsteld met de geschiedenis van de Balkan de laatste honderd jaar. … Hij spit diep door en gaandeweg kom je erachter dat wij mensen misschien meer vermogen tot beestachtigheid hebben dan onze honden.
Jonge Historici schreef:
Het oogpunt van honden geeft Van Hengel de vrijheid om voorbij landsgrenzen te kijken, wat een uniek perspectief geeft op een gebied en tijdperk dat wordt gekenmerkt door etnische conflicten. De keerzijde van deze aanpak is dat het boek soms een duidelijke focus mist en zo nu en dan alle kanten uitschiet. Dit maakt Roedel dan ook een ‘alternatieve geschiedenis’ en geen volledig overzichtswerk. Gelukkig stoort dit niet heel erg, omdat Van Hengel zo levendig schrijft en vaak mooie bruggetjes slaat tussen de verschillende passages. Ook zijn genuanceerde en evenwichtige behandeling van het vele geweld tussen de bevolkingsgroepen is te prijzen. Wie een voorliefde heeft voor honden en op zoek is naar een boek dat (voormalig) Joegoslavië letterlijk in geuren en kleuren beschrijft, mag Roedel niet laten liggen.
Donau schreef:
Rondsnuffelen met onze trouwe viervoeters bleek toch een slimme en boeiende manier te zijn om naar de veellagige geschiedenis van deze landen te kijken.
Tzum schreef:
Roedel, met fraai omslagontwerp van Arianna Vairo, overtuigt het meest in de tweede helft, als Van Hengel de gebieden zelf bezoekt, getuige is van de nog steeds erbarmelijke levens van de mensen en dieren en in gesprek raakt met uiteenlopende betrokkenen, die allen even overtuigd van hun eigen gelijk als radeloos zijn.
Opera Nederland (****) schreef:
In steden als Belgrado en Sarajevo ontmoet Van Hengel honden en bekijkt hij met een haast filmische blik hoe oorlogen de maatschappij hebben verstoord. Geen boek voor weekhartigen!
Literair Nederland schreef:
Een aangrijpend en origineel boek. Ontroerende ontmoetingen met mooie mensen worden door Guido van Hengel gekaderd in een diepzinnige beschouwing over het menselijk bedrijf in een niet al te vrolijke wereld. .... Wij, in het Westen, hebben de conflicten op de Balkan lange tijd met een hautaine blik bekeken: een beetje achterlijk, half tribaal met ideeën over bloedwraak, geen democratische traditie geworteld in de Verlichting. Nu weten wij dat nationalisme en racisme verschijnselen zijn die ook bij ons vaak kunnen rekenen op brede steun en dat het populisme welig tiert. Daaronder ligt voor Van Hengel de vraag naar de banaliteit van het kwaad: hoe kunnen gewone mensen ontaarden in wrede monsters? Dit boek stemt tot nadenken over de toekomst.
Jacob de Zoet (Boekblogger) schreef:
De eerste reactie op Roedel zal bij de meesten vermoedelijk verbazing zijn. Guido van Hengel duikt in zijn boek in het verleden van Joegoslavië met de hond als leidraad. Ik ben zelf niet onmiddellijk wat je noemt een hondenmens, maar de combinatie geschiedenis, Balkan, honden en mensen intrigeerde me. Nadat ik Van Hengel er tijdens een lezing in Boekhandel Pegasus over hoorde vertellen begreep ik de gedachte achter zijn boek en zag ik de originaliteit erin. ... Roedel is een zeer geslaagde mix van geschiedenis en reisverhaal, met de honden als kompas. Ik heb me er met veel plezier door laten meevoeren. Of je nu in Servië of Nederland over straat wandelt, denk je eens in hoe een hond de boel zou waarnemen en je blik is spontaan verfrist.
