04 Dec “Zwarte Dinsdag” – Opstand in Paramaribo, 1933

Op 7 februari 1933 vond een opstand plaats in Paramaribo. De schrijver Anton de Kom was kort daarvoor teruggekeerd naar Suriname, na een langer verblijf in Nederland. De Nederlandse autoriteiten vermoedden dat hij een opstand, misschien zelfs een revolutie beraamde, en arresteerden hem. Daarop trokken aanhangers van Anton de Kom naar het huis van de Nederlandse procureur-generaal. Zij eisten zijn vrijlating en drongen zich op voor de ambtswoning. Waarnemend gouverneur Frans van Haaren voelde zich bedreigd en gaf bevel het vuur te openen op de menigte. Daarbij vielen enkele doden en vele gewonden. Later beschreef De Kom deze gebeurtenis in zijn boek Wij Slaven van Suriname. In de herinneringscultuur van Suriname is dit een belangrijke gebeurtenis, een lieux de mémoire van de vrijheidsstrijd en een ultiem voorbeeld van de wreedheid van de Nederlandse bezetting.

In een artikel voor Historisch Nieuwsblad (december 2017) beschreef ik deze gebeurtenis vanuit het daderperspectief. Daarbij baseerde ik me op de memoires van Frans van Haaren, de waarnemend gouverneur van 1933.

Bekijk een filmpje over dit nummer van Historisch Nieuwsblad of lees het hele artikel op de website van het Historisch Nieuwsblad