Vroeger waren er – heel eenvoudig – twee Europa’s: Oost-Europa en West-Europa. Vroeger, dat wil zeggen de periode tussen grofweg 1945 en 1989, toen het spreekwoordelijke IJzeren Gordijn de twee Europa’s uit elkaar hield. Die twee Europa’s waren, laten we zeggen,...
Četvrtog avgusta 1914, srpski kritičar društva i politički agitator Dimitrije Mitrinović stigao je u belgijsku luku Ostende. Bežeći, putovao je s istoka na zapad. Punih mesec dana pre toga, njegov zemljak i vršnjak Gavrilo Princip ubio je u Sarajevu austrijskog...
Schrijver en Nobelprijswinnaar Ivo Andrić was misschien al vergeten als niet anderhalf decennium na zijn dood in zijn thuisland Joegoslavië de oorlog uitbrak. Serviërs, Kroaten en Bosniërs vochten om gebieden, maar ook een culturele erfenis. Andrić en zijn oeuvre groeiden...
U Srbiji je mali broj ljudi upoznat s delom hercegovačkog esejiste i pesnika, a potonjeg filozofa Dimitrija Mitrinovića. Nekadašnji „mladobosanac“ napustio je tokom julske krize 1914. rodno tle i svoj život propagatora jugoslovenskog jedinstva zamenio za život duhovnog vođe u...
Als historicus kun je tegenwoordig bijna alles wel online doen. Voor het schrijven van mijn vorige boek gebruikte ik bronnen uit een databank van de universiteit van Tulsa in Oklahoma zonder dat ik daarheen hoefde te reizen, en zelfs het...
Zwerfhonden bepalen voor een groot deel het straatbeeld van steden in Bosnië en Hercegovina. In hoofdstad Sarajevo is dit niet meer het geval. Je ziet ze tegenwoordig nauwelijks meer, althans niet in het centrum. Zijn ze vertrokken, uitgestorven, of vermoord? In...
In het onlangs opnieuw in het Nederlands uitgebrachte Tegen interpretatie deelt Susan Sontag het volgende inzicht: ‘De mens is een schepsel dat bestemd is om aan de oppervlakte te leven; als hij in de diepte leeft – van de aarde, de oceaan...
In november 1996 gaf de Nederlandse band Urban Dance Squad twee shows in het Studentski Kulturni Centar (SKC) in Belgrado, de hoofdstad van de toenmalige rompstaat Joegoslavië. De burgeroorlog en de jarenlange VN-sancties hadden de popscene van de stad naar...
For the past fifteen years , whenever I’m in Serbia, I hear about the two shows the Dutch crossover-band Urban Dance Squad gave in Belgrade in 1996. On the eve of the major anti-Milosevic protests of the winter of 1996-1997,...
Na de Eerste Wereldoorlog eiste het verwoeste België als compensatie delen van Nederland op. Maar dat voelde er niets voor om Zuid-Limburg en Zeeuws-Vlaanderen af te staan. In Versailles, aan tafel bij de grote geallieerde mogendheden, kwam het tot heftige...
Franz Ferdinand als jager en prooi: Hoe de Eerste Wereldoorlog begon met de jacht op de jager In de openingsscène van een Joegoslavische film (Aanslag in Sarajevo, Veljko Bulajić) uit 1975 zien we in de montage afwisselend de Oostenrijkse troonopvolger Franz...
Wat begon als een kleine waarschuwing van de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit in de zomer van 2017 groeide al snel uit tot een Europees voedselschandaal: het fipronil-ei. Een gevaarlijk insecticide was in te hoge mate in het ei terechtgekomen. Oost-Europese...
Kunstroof doet het altijd goed. In 2018 maakte omroep MAX een Tv-serie over Arthur Brands, een kunstdetective die op zoek ging naar mozaïeken die tijdens de Turkse inval op Cyprus waren verdwenen, en later opdoken bij een miljonair in Monaco....
In verband met de 100-jarige herdenkingen van het einde van WO I was ik te gast bij het radioprogramma Nachtkijkers (NPO radio 1), gepresenteerd door Martijn Grimmius. Tussen 2 en 4 uur 's ochtends sprak ik onder andere over Europa, de...
In verband met de 100-jarige herdenking van het einde van WO I was ik te gast bij Nieuwsuur om te spreken over Europa, de herdenking, en de tegenstellingen tussen de Westelijk-Europese en Oostelijk-Europese herdenkingen. HIER terug te zien. En HIER nog een...
Het onderstaande artikel werd eind 2018 gepubliceerd in de Frederik van Eeden Mededelingen, het jaarboek van het Frederik van Eeden Genootschap. Thema is de vriendschap tussen Van Eeden en Gutkind. Een merkwaardige episode in het leven van Frederik van Eeden vormt...
For Non-Dutch audiences, here's a pitch and outline for The Visionaries (De zieners) in English. In Short The Prophets of Europe is a narrative about three roaming utopian intellectuals in the period 1910 to 1939. They mixed with artists, politicians, scientists and...
De conservatieve revolte van de Vier van Višegrad (Tsjechië, Slowakije, en vooral Polen en Hongarije) is geen conflict tussen Oost- en West-Europa. Het is een symptoom van een tegenstelling die het hele continent bezighoudt. De hardnekkige Oost-West-tegenstelling is voorbij, en...
De ‘eindeloze Eerste Wereldoorlog’ heeft reeds lang school gemaakt. Ooit noemden historici de oorlog de Urkatastrophe van de twintigste eeuw, ofwel: daar begon alles. Onlangs is daar nog de onheilspellende metafoor van Pandora’s Box aan toegevoegd (zie het boek van Jörn Leonhard), oftewel: de...
“Daar ’t woedend oorlogsvuur en mijn en storm en ramp / ontel’bre visscherliên verdelgde als een damp. Hoe was zijn jong gemoed tot varen steeds genegen / hoe wonderlijk voor ons toch zijn des Heeren wegen…” Op 5 juli 1916, ergens...
Dit weekeinde herdenken Europeanen de wapenstilstand van 1918 als het einde van de Eerste Wereldoorlog. De Britten en Fransen koesteren die traditie, en dit jaar gaat er nog een grote schep bovenop. President Emmanuel Macron reist een volle week door de...
The visionaries spoke of great secrets, eternal truths, mystical experiences, deep essences and occult encounters. Frederik van Eeden, Erich Gutkind, and certainly Dimitrije Mitrinović, conveyed a message that we can no longer comprehend properly now. That is why I called...
“In zijn wervelende en fraai geschreven boek De zieners laat historicus Guido van Hengel zien dat Oswald Spengler in het begin van de 20ste eeuw bepaald niet de enige was die van mening was dat de moderniteit vooral negatieve gevolgen...
This was written as an introductory essay for the book "Shaky Ground: Traces of the Great War in the Ypres Salient", by Peter Dekens. The idea of European unity, in any case the official entity as it is communicated by the...
Essay bij het foto/kunstboek Shaky Ground: Traces of the Great War at the Ypres Salient van de Vlaamse fotograaf Peter Dekens. De foto's van Dekens roepen verwarrende herinneringen op van leven en dood van de frontsoldaten in de Eerste Wereldoorlog. De...
[youtube https://www.youtube.com/watch?v=NKXlC1yzFmE?rel=0&w=560&h=315]...
Waar moet het naartoe met Europa? Sinds de Brexit geven de voor- en tegenstanders van integratie radicaal andere antwoorden. In het Interbellum droomden niet zozeer links-liberalen, maar rechts-conservatieven van een verenigd, verheven continent. Europese integratie begon in de jaren vijftig met...
NRC Handelsblad (****) schreef: “In zijn wervelende en fraai geschreven boek De zieners laat historicus Guido van Hengel zien dat Oswald Spengler in het begin van de 20ste eeuw bepaald niet de enige was die van mening was dat de moderniteit vooral negatieve gevolgen...
De Spengler-hype van honderd jaar geleden was de Oostenrijkse essayist Robert Musil een doorn in het oog en hij besloot een van zijn dierbare principes overboord te gooien. Nooit schreef hij recensies van hippe boeken, maar voor De ondergang van het...
2015. godine: Na festivalu u Kragujevcu Boris i ja smo pricalo o grafickom novelu "Atentat". ...