Over: Ben Wilson, Stadsjungle: De natuur en de stad van het stenen tijdperk tot de klimaatcrisis (Spectrum: 2023). In de zeventiende eeuw waren Europese steden vaak krap en stenig, met weinig gebladerte of groene zones. Tijdens ontdekkingsreizen naar Meso-Amerika en Zuidoost-Azië keken...
De oorsprong van ezels ligt in de mist van de prehistorie. Uit Afrika kwamen ze, en zevenduizend jaar geleden werden ze gedomesticeerd. Er zijn Egyptische hiëroglyfen die rijen ezels tonen in keurig gelid en Cleopatra baadde, naar het schijnt, in...
Residentieratten Per 1 januari 2023 is het particulieren verboden rattengif te gebruiken. Al in 2019 waarschuwde het Kennis en Adviescentrum Dierplagen dat er daardoor een ‘massale muizen- en rattenplaag op komst is’. We gaan het zien. In Den Haag is de...
Als we één conclusie kunnen trekken uit de monsteroverwinning van de BBB bij de provinciale statenverkiezingen, dan is het dat Nederland als verstedelijkt dienstenland verrassend veel sympathie voelt voor de boer. Iedere change-manager in Almere of facility-outbound-recruiter in Zoetermeer kan...
Meelezen met de honden (Essay, 2020) Er verschijnen steeds meer boeken over honden. Dan heb ik het niet over opvoedboeken of Honden trainen voor Dummies, maar romans, poëzie, novellen. Dagblad Trouw sprak al van een ‘trend’ (2 maart 2020). Alma...
In 1863 kreeg Den Haag zijn eigen echte dierentuin. Daar was niet iedereen blij mee, want dierenliefhebbers van het zand en van het veen liepen er door elkaar, een eerste ondermijning van het Haagse kastenstelsel. Vrijheid! De gracht overzwemmen en dan...
Voor NRC besprak ik twee boeken over zintuigen bij dieren: Een immense wereld (van Ed Yong) en How to Speak Whale (van Tom Mustill). Wie oog in oog staat met een dichtbij dier komt vaak tot nieuwe inzichten. Beroemd is het...
Op 24 januari vroeg Eenvandaag (NPO) mij om te reflecteren op de Russisch-Servische vriendschap, vanuit historisch perspectief. Zie onder voor het hele item, waarin ook reportages uit Bosnië-Herzegovina (met Marcel van der Steen). ...
Dat waren nog eens verhalen! Helden en verraders, pratende roofvogels en kleurrijke Ottomanen die met kamelen ten strijde trekken tegen nobele Slavische heerscharen. Tolkien of Game of Thrones is er niets bij. In de negentiende eeuw bewonderden veel Duitse romantici de...
Zeker, er was al wel eens een Orang Oetan naar Nederland overgekomen, maar die bewoog niet meer. In het beste geval kon je die bekijken als rariteit op sterk water. In 1776 was echter het magische moment daar: een Orang...
Oud-oorlogsverslaggever Curzio Malaparte was van alles: een non-conformist, een provocateur, een enfant terrible. Maar bovenal was hij de schrijver van onvergetelijke romans. Hoewel, romans? Guido van Hengel spitte door het oeuvre van een schrijver die niet altijd even makkelijk te...
In navolging van Franz Kafka vind ik het interessant om kleine, wroetende knaagdieren en insecten te bestuderen. Ik volg ze op straat of in het park. Ik spreek ze aan en bewonder ze. Alles wat kruipt en knaagt en wegschiet...
Toen de Russische schrijver en cultuurcriticus Svetlana Boym in de jaren tachtig de Sovjet-Unie verliet, leek dat definitief. Een jonge KGB-beambte in Sint Petersburg kwam haar ouders vertellen dat ze hun dochter nooit meer terug zouden zien. Die beambte heette...
Veel Serviërs hebben sympathie voor Rusland. President Vučić probeert goede betrekkingen te onderhouden met zowel Moskou als Brussel. Intussen neemt de nationalistische Servische leider in Bosnië en Herzegovina een voorbeeld aan Poetins streven om alle ‘volksgenoten’ in één staat te...
Ruslands opkomst als Europese grootmacht was grotendeels te danken aan de achttiende-eeuwse Hollandse scheepsbouwer Cornelis Cruys. De successen van zijn vloot bezorgden hem een plaats aan het hof van Peter de Grote. Maar de tsaar was een gevaarlijke vriend. Wie tegenwoordig...
In 1984 publiceerde de Tsjechische schrijver Milan Kundera in The New York Review of Books een invloedrijk essay over de ‘tragedie van Midden-Europa’. Hij betoogde dat de landen in Midden-Europa weinig tot geen binding hadden met het vreemde Rusland, maar dat ze...
Het was een heldere dag in oktober in Marseille. De Joegoslavische koning Aleksandar I was net aangekomen in de haven voor een staatsbezoek. In 1934 beleefde Europa angstige tijden, maar in de Mediterrane kustplaats zwaaide het Franse volk een kleurrijke...
In het programma "Humberto" op NPO Radio 1 besprak boekenrecensent Emma Louise Diest het boek Roedel als één van de drie boeken van de maand Maart. Ze vertelt over de leeservaring van het boek, de geuren en verschrikkingen van de...
Vroeger waren er – heel eenvoudig – twee Europa’s: Oost-Europa en West-Europa. Vroeger, dat wil zeggen de periode tussen grofweg 1945 en 1989, toen het spreekwoordelijke IJzeren Gordijn de twee Europa’s uit elkaar hield. Die twee Europa’s waren, laten we zeggen,...
De Servische schrijver Milos Crnjanski schreef in 1951 een kort briefje aan zijn land- en generatiegenoot Dimitrije Mitrinovic, de utopistische schrijver, filosoof en activist. Beiden leefden al decennia in ballingschap, in Londen. Crnjanski vond het zinloos en vruchteloos, al dat...
Een paar jaar geleden keek ik met verbazing naar zo’n rondetafelgesprek van Pauw & Witteman. Yernaz Ramautarsing, student politicologie aan de Universiteit van Amsterdam, voelde zich naar eigen zeggen geïntimideerd en geïndoctrineerd door zijn docenten. Hij vond dat hij buitenproportioneel...
Oswald Spengler. Nu Boom een Nederlandse vertaling van De Ondergang van het Avondland de lezers min of meer letterlijk onder de neus heeft gedrukt als een “actueel” en “relevant” boek, kunnen we zeggen dat de ballon met succes is opgeblazen....
De koningin Gesprek met Esma Redzepova Op dinsdag 25 november was Spartak in Paradiso tijdens het in glitter gesmeerde spektakel van de rondreizende Queens and Kings. Dit kleurrijke zigeunerfeest werd georganiseerd door de Fanfare Ciocarlia uit Roemenië. Op uitnodiging kwamen verschillende gasten...