In haar roman De litteraire salon (1983) probeert de van oorsprong Haagse schrijver Andreas Burnier het mysterie van de Hofstad te vangen. ‘Den Haag lijkt een stad van ambtenaren, van fatsoenlijke mensen (zoals mijn vader), van rustige wellevende huisvrouwen (zoals mijn...
De moord op schrijver, dichter, profeet en minister Walter Rathenau betekende een dieptepunt in het Europese interbellum. Nationalistische rechts-extremisten schoten hem door het hoofd, niet alleen als minister van de Weimar-Republiek, maar ook als symbool van alles wat zij haatten:...
In December, publisher Clio organized a number of promotional events in Serbia for the book “Vidovnjaci”, about visionary thoughts on the future of Europe during and after the First World War. There was a book presentation in the beautiful bookstore...
Za srpski magazin „novi magazin“ razgovarao sam sa Anđelkom Cvijić o vidovnjacima, nasleđu Dimitrija Mitrinovića u naše vreme i istoriji mog licnog interesovanja za kulturu Balkana. Intervju se cita OVDE. ...
For the promotion of the Serbian/Croatian translation of "The Visionaries" we made a short video. Concept and research by Ana Ivis. Filming and editing by Jelmer Buitenga. Please have a look (English and Serbian/Croatian subtitles available in YouTube). ...
In verband met de 100-jarige herdenking van het einde van WO I was ik te gast bij Nieuwsuur om te spreken over Europa, de herdenking, en de tegenstellingen tussen de Westelijk-Europese en Oostelijk-Europese herdenkingen. HIER terug te zien. En HIER nog een...
Het onderstaande artikel werd eind 2018 gepubliceerd in de Frederik van Eeden Mededelingen, het jaarboek van het Frederik van Eeden Genootschap. Thema is de vriendschap tussen Van Eeden en Gutkind. Een merkwaardige episode in het leven van Frederik van Eeden vormt...
For Non-Dutch audiences, here's a pitch and outline for The Visionaries (De zieners) in English. In Short The Prophets of Europe is a narrative about three roaming utopian intellectuals in the period 1910 to 1939. They mixed with artists, politicians, scientists and...
Dit weekeinde herdenken Europeanen de wapenstilstand van 1918 als het einde van de Eerste Wereldoorlog. De Britten en Fransen koesteren die traditie, en dit jaar gaat er nog een grote schep bovenop. President Emmanuel Macron reist een volle week door de...
The visionaries spoke of great secrets, eternal truths, mystical experiences, deep essences and occult encounters. Frederik van Eeden, Erich Gutkind, and certainly Dimitrije Mitrinović, conveyed a message that we can no longer comprehend properly now. That is why I called...
“In zijn wervelende en fraai geschreven boek De zieners laat historicus Guido van Hengel zien dat Oswald Spengler in het begin van de 20ste eeuw bepaald niet de enige was die van mening was dat de moderniteit vooral negatieve gevolgen...
Waar moet het naartoe met Europa? Sinds de Brexit geven de voor- en tegenstanders van integratie radicaal andere antwoorden. In het Interbellum droomden niet zozeer links-liberalen, maar rechts-conservatieven van een verenigd, verheven continent. Europese integratie begon in de jaren vijftig met...
NRC Handelsblad (****) schreef: “In zijn wervelende en fraai geschreven boek De zieners laat historicus Guido van Hengel zien dat Oswald Spengler in het begin van de 20ste eeuw bepaald niet de enige was die van mening was dat de moderniteit vooral negatieve gevolgen...
De Spengler-hype van honderd jaar geleden was de Oostenrijkse essayist Robert Musil een doorn in het oog en hij besloot een van zijn dierbare principes overboord te gooien. Nooit schreef hij recensies van hippe boeken, maar voor De ondergang van het...
Op 15 augustus 1914 schreef de Bosnisch-Servische kunststudent Dimitrije Mitrinovic in een exotisch en hallucinerend Duits een brief van zestien kantjes en stuurde die vanuit Londen naar Frederik van Eeden in Bussum. De Eerste Wereldoorlog was net uitgebroken. Mitrinovic' brief...
De Servische schrijver Milos Crnjanski schreef in 1951 een kort briefje aan zijn land- en generatiegenoot Dimitrije Mitrinovic, de utopistische schrijver, filosoof en activist. Beiden leefden al decennia in ballingschap, in Londen. Crnjanski vond het zinloos en vruchteloos, al dat...
Oswald Spengler. Nu Boom een Nederlandse vertaling van De Ondergang van het Avondland de lezers min of meer letterlijk onder de neus heeft gedrukt als een “actueel” en “relevant” boek, kunnen we zeggen dat de ballon met succes is opgeblazen....
Een paar maanden geleden was het evenement aangekondigd als een “ondergangsfestival”, maar inmiddels was het "gewoon" een boekpresentatie. Het ging echter niet om zomaar een boek, maar om De Ondergang van het Avondland, het profetische en kosmische labyrint van de...
Toen Jan Peter Balkenende in 2006 in een open brief aan Harry Mulisch de intellectuelen van Nederland opriep hun ‘brede visies’ te delen met de samenleving, wist niemand wat de premier daar nu precies mee bedoelde. Moesten ‘intellectuelen’ zich kandidaat stellen als Kamerlid? Werden ze geacht kritiek te leveren? Of het beleid te prijzen? Het is goed mogelijk dat de premier dacht aan sociaal bewogen denkers van de vroege twintigste eeuw, zoals de utopist Frederik van Eeden. Deze Nederlandse schrijver bediende zich meestal van het Grote Gebaar en stortte zich maar al te graag in het maatschappelijke debat. Hij werd in zijn tijd gretig bespot, vooral door cartoonisten in weekbladen.
In De Zieners volg ik drie visionaire denkers en dromers die zich tijdens het Europese interbellum transformeren tot mystieke toekomstvoorspellers: zij zijn de Nederlandse utopist Frederik van Eeden (1860-1932), de Duitse mystieke filosoof Erich Gutkind (1877-1965) en de Bosnische goeroe Dimitrije Mitrinovic (1887-1953).
Een lezerspoll van een Brits dagblad koos Bradford uit tot de “slechtste plaats” van Groot Brittannië. Ik wist niet dat het zo erg was. Bradford zou onleefbaar zijn, een levensgevaarlijke plaats voor junks, alcoholisten, moslimfundamentalisten en zoals dat in het...
In boeken over het twintigste-eeuwse Europa worden hyperbolen niet geschuwd. The “Age of Extremes” (Hobsbawm) vond plaats in een “Dark Continent” (Mazower) waarbij volkeren werden afgeslacht in “Bloodlands” (Snyder), tegen de achtergrond van “Barbarism and Civilization” (Wasserstein). Het is onmogelijk...